ما غالباً واژۀ بعل را مرادف و هممعنای زوج میپنداریم! اما میدانیم که لغت عربی، بسیار دقیق بوده تقریباً لفظ مرادف در آن یافت نمیشود؛ بلکه هر واژه به اعتبار خصوصیت و حالت خاصی است. مثلاً اسم جنس «أسد» بهمعنای شیر است؛ اما به اعتبار حالات و صفات گوناگون، واژههای...
واژهشناسی معجزه کرامت خرق عادت سحر جادو
معجزه | کرامت | خرق عادت | سحر | جادو معجزه معجزه یکی از اموری است که خرق عادت کرده و برای اثبات نبوت از آن استفاده میشود. معجزه دارای چند ویژگی است: خرق عادتصدور از نبیّهمراه با ادعای نبوتگواه بر صدق رسالتمغلوبنشدنتحدّی و هماوردطلبی آیتالله خویی در البیان...
واژهشناسی قوم، عشیره، طائفه، حزب و امن
بررسی واژههای «قوم، عشیره، طائفه، حزب و امن» در لغت و قرآن یکی از مباحث مهم در علم مفردات و واژهشناسی قرآن، موضوع «ترادف» در قرآن کریم است که آیا در قرآن واژههای مترادف وجود دارد یا خیر؟ این بحث از دیرباز مورد توجه لغویان و زبانشناسان عربی بوده و در این زمینه...
اصطلاحات مترادف
فرهنگ اصطلاحات و واژگان مترادف برخی از اصطلاحات و واژههایی که بهطور مترادف و هممعنا در کتابهای فقهی و حقوقی و غیره بهکار میروند: الفاظ مترادف مرتبط با مسائل جنسی جِنابت: حالت خروج منی از انسان اصطلاحات مترادف: جنابت / احتلام / به جدول زدن جُنُب: شخصی که در حالت...
حکم وضعی و تکلیفی چیست؟
تفاوت احکام وضعیه و تکلیفیه کارهای ما دارای دو نوع حکم میباشند: حکم وضعی و تکلیفی مثلاً میگویند: اگر شخصی در ماه رمضان به خداوند دروغ ببندد، تکلیفاً کار حرامی مرتکب شده و وضعاً روزهاش باطل میشود. اما اگر فتوایی را بهدروغ به مجتهدی نسبت بدهد، از نظر تکلیفی کار...
درآمدی بر ادبیات | صرف و نحو و لغت
طبقهبندی علوم سرآغاز تا پیش از قرن چهارم، مجموع دانشها با همۀ تفاوتهایی که از حیث موضوع و مسایل داشتند، مانند شاخههای یک درخت در کنار هم تحصیل و تدریس میشدند و در نتیجه، کسی که عالم به تفسیر قرآن بود، در علوم دیگر نیز مهارت داشت، اما این روش با یک مشکل بزرگ مواجه...
انواع و حالات قلب در قرآن
یکی از موضوعاتی که قرآن کریم به آن تذکر داده است، حالات قلب و حالات مختلف آن است! در آیات کریمه به ۵۶ نوع قلب اشاره شده که در ادامه بهطور مختصر بیان میشود. ۱. قلب مهرخورده (مطبوع) یکی از حالات قلب مهرخوردن است یعنی دلهایی که توان ورود حقایق را از خود سلب کردهاند....
لعن و لعنت در آیات قرآن
واژۀ «لعن»
۴۱ مرتبه
در ۳۶ آیه
در ۱۸ سوره از قرآن بهکار رفته است
واژهشناسی برکت
معنای برکت
برکت در قرآن
تفاوت ثروت و برکت
بحث جامع غرور و عجب و تکبر
راه تشخیص متکبر بودن
تکبر و خودبزرگبینی
تفاوت کبر و عجب
مذمّت متکبرین
نشانههای تکبّر
راه معالجه تکبّر