در روایات اهل البیت علیهم‌السلام یکسری نشانه‌ها برای سنجش ایمان بیان شده است که به برخی از آنها اشاره می‌کنیم:

امام عسکری علیه‌السلام در ضمن روایتی پنج نشانه برای شناخت مؤمن بیان می‌فرمایند که عبارت است از: صلاه الاحدی و الخمسین، و زیاره الاربعین، و التختم فی الیمین، و تعفیر الجبین، و الجهر ببسم الله الرحمن الرحیم. (+)

محبت امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِعَلِیٍّ ع حُبُّکَ إِیمَانٌ وَ بُغْضُکَ نِفَاقٌ»

صداقت، عمل، تقوا: [عَلَامَهُ الْإِیمَانِ‏] الْإِیمَانُ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ وَ أَلَّا یَکُونَ فِی حَدِیثِکَ فَضْلٌ عَنْ [عِلْمِکَ‏] عَمَلِکَ وَ أَنْ تَتَّقِیَ اللَّهَ فِی حَدِیثِ غَیْرِک‏.

داستان حارث بن مالک و رسیدن به مرتبه عالی ایمان
قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص لِحَارِثِ بْنِ مَالِکٍ رَضِیَ‌اللَّهُ‌عَنْهُ: کَیْفَ أَصْبَحْتَ؟

فَقَالَ: أَصْبَحْتُ وَ اللَّهِ یَا رَسُولَ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِینَ!

فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص: لِکُلِّ مُؤْمِنٍ حَقِیقَهٌ، فَمَا حَقِیقَهُ إِیمَانِکَ؟

قَالَ: أَسْهَرْتُ لَیْلِی وَ أَنْفَقْتُ مَالِی وَ عَزَفْتُ عَنِ الدُّنْیَا وَ کَأَنِّی أَنْظُرُ إِلَى عَرْشِ رَبِّی جَلَّ جَلَالُهُ وَ قَدْ أُبْرِزَ لِلْحِسَابِ وَ کَأَنِّی أَنْظُرُ إِلَى أَهْلِ الْجَنَّهِ فِی الْجَنَّهِ لَیَتَزَاوَرُونَ وَ کَأَنِّی أَنْظُرُ إِلَى أَهْلِ النَّارِ فِی النَّارِ یَتَعَاوَوْنَ.

فَقَالَ: رَسُولُ اللَّهِ ص هَذَا عَبْدٌ قَدْ نَوَّرَ اللَّهُ قَلْبَهُ، أُبْصِرْتَ فَالْزَمْ.

فَقَالَ: یَا رَسُولَ اللَّهِ ادْعُ اللَّهَ لِی بِالشَّهَادَهِ، فَدَعَا لَهُ وَ اسْتُشْهِدَ یَوْمَ الثَّامِن‏. نوادر راوندی

صداقت، عمل به دانسته‌ها، کنترل زبان

عَلَامَهُ الْإِیمَانِ أَنْ تُؤْثِرَ الصِّدْقَ حَیْثُ یَضُرُّکَ عَلَى الْکَذِبِ حَیْثُ یَنْفَعُکَ،
وَ أَنْ لَا یَکُونَ فِی حَدِیثِکَ فَضْلٌ عَنْ عِلْمِکَ،
وَ أَنْ تَتَّقِیَ اللَّهَ فِی حَدِیثِ غَیْرِکَ. بحار، ج۶۴، ص۳۱۴