یکی از اساسی‌ترین شرایط زندگی اجتماعی و دسته‌جمعی، وفای به عهد و پیمان است و بدون آن همکاری و روابط بین انسان‌ها غیرممکن خواهد بود.
با توجه به آیات کریمه قرآن و روایات شریفه، می‌توان عهد و پیمان و میثاق را به چند قسم تقسیم نمود:
فهرست مطالب
۱. عهد بین مردم
یکی از صفات متقین: «…وَ الْمُوفُونَ بِعَهْدِهِمْ إِذا عاهَدُوا…» بقره۲، آیه۱۷۷
قرار ملاقات نبی اکرم با شخصی در کنار صخره‌ای (+)
پیمان با کفار نیز محترم است
امام صادق علیه‌السلام: «ثَلَاثَهٌ لَا عُذْرَ لِأَحَدٍ فِیهَا أَدَاءُ الْأَمَانَهِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ الْوَفَاءُ بِالْعَهْدِ إِلَى الْبَرِّ وَ الْفَاجِرِ وَ بِرُّ الْوَالِدَیْنِ بَرَّیْنِ کَانَا أَوْ فَاجِرَیْنِ.» الکافی
وفا به عهد با کودکان
امام کاظم علیه‌السلام: «إِذَا وَعَدْتُمُ الصِّبْیَانَ فَفُوا لَهُمْ فَإِنَّهُمْ یَرَوْنَ أَنَّکُمُ الَّذِینَ تَرْزُقُونَهُمْ» الکافی
۲. عهد خداوند از رسولان
«وَ إِذْ أَخَذَ اللَّهُ میثاقَ النَّبِیِّینَ…»
«وَ إِذْ أَخَذْنا مِنَ النَّبِیِّینَ میثاقَهُمْ وَ مِنْکَ وَ مِنْ نُوحٍ وَ إِبْراهیمَ وَ مُوسى وَ عیسَى ابْنِ مَرْیَمَ وَ أَخَذْنا مِنْهُمْ میثاقاً غَلیظاً»
۳. عهد خداوند از مردم
«وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ؟ قالُوا بَلى، شَهِدْنا أَنْ تَقُولُوا یَوْمَ الْقِیامَهِ إِنَّا کُنَّا عَنْ هذا غافِلینَ»
برخی روایات عالم ذر:
امام صادق علیه‌السلام: …أَخْرَجَ اللَّهُ مِنْ ظَهْرِ آدَمَ ذُرِّیَّتَهُ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ فَخَرَجُوا کَالذَّرِّ فَعَرَّفَهُمْ نَفْسَهُ وَ لَوْ لَا ذَلِکَ لَمْ یَعْرِفْ أَحَدٌ رَبَّهُ ثُمَّ قَالَ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ قالُوا بَلى وَ إِنَّ هَذَا مُحَمَّدٌ رَسُولِی وَ عَلِیٌّ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ خَلِیفَتِی وَ أَمِینِی. بصائر الدرجات
امام باقر علیه‌السلام: لَوْ أَنَّ جُهَّالَ هَذِهِ الْأُمَّهِ یَعْلَمُونَ مَتَى سُمِّیَ عَلِیٌّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ لَمْ یُنْکِرُوا وَلَایَتَهُ وَ طَاعَتَهُ، قُلْتُ: مَتَى سُمِّیَ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ؟ قَالَ: حَیْثُ أَخَذَ اللَّهُ مِیثَاقَ ذُرِّیَّهِ آدَمَ کَذَا نَزَلَ بِهِ جَبْرَئِیلُ عَلَى مُحَمَّدٍ ص وَ إِذْ أَخَذَ رَبُّکَ مِنْ بَنِی آدَمَ مِنْ ظُهُورِهِمْ ذُرِّیَّتَهُمْ وَ أَشْهَدَهُمْ عَلَى أَنْفُسِهِمْ أَ لَسْتُ بِرَبِّکُمْ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولِی وَ أَنَّ عَلِیّاً أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ قَالُوا بَلَى، ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع: وَ اللَّهِ لَقَدْ سَمَّاهُ اللَّهُ بِاسْمٍ مَا سَمَّى بِهِ أَحَداً قَبْلَهُ. بحار
۴. پیمان خدا با مردم
خداوند متعال خودش را وفادارترین معرفی می‌نماید.
«…وَ مَنْ أَوْفى بِعَهْدِهِ مِنَ اللَّهِ…»
«…وَ لَنْ یُخْلِفَ اللَّهُ وَعْدَهُ…»
وفای به عهد الهی متوقف بر وفاداری مردم:
«یا بَنی إِسْرائیلَ اذْکُرُوا نِعْمَتِیَ الَّتی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَوْفُوا بِعَهْدی أُوفِ بِعَهْدِکُمْ وَ إِیَّایَ فَارْهَبُونِ» بقره (+)
۵. عهد پیامبر و ائمه از مردم
وفاداری انس بن نضر در جنگ احد (+)
پیمان‌شکنان غدیر
عایشه و طلحه و زبیر، ناکثین و پیمان‌شکنان جنگ جمل (+)
پیمان‌شکنی کوفیان
وفاداری یاران حسینی: «فَإِنِّی لَا أَعْلَمُ أَصْحَاباً أَوْفَى وَ لَا خَیْراً مِنْ أَصْحَابِی»
امام زمان علیه‌السلام در نامه‌ای به شیخ مفید رحمه‌الله: «…وَ لَوْ أَنَّ أَشْیَاعَنَا وَفَّقَهُمُ اللَّهُ لِطَاعَتِهِ عَلَى اجْتِمَاعٍ مِنَ الْقُلُوبِ فِی الْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ عَلَیْهِمْ لَمَا تَأَخَّرَ عَنْهُمُ الْیُمْنُ بِلِقَائِنَا وَ لَتَعَجَّلَتْ لَهُمُ السَّعَادَهُ بِمُشَاهَدَتِنَا…»
۶. پیمان پیامبر و ائمه با مردم
ابوبصیر و همسایه‌ای از مأمورین بنی‌امیه (+)
سید حمیری و سیاهی و نورانیت چهره هنگام مرگ (+)
۹۳۰۸۱۰
۹۳۰۹۰۶
۰ دیدگاه