فهرست مطالب
آسیب‌ها و اثرات حسد
زیان‌های فردی حسد
حسود قبل از محسود
قانون کلی حسادت این است که حسدِ حسود، پیش از اینکه به محسود آسیب برساند، موجب ناراحی و آسیب به روح و جسم حسود است.
امام صادق(علیه‌السلام): «الْحَاسِدُ مُضِرٌّ بِنَفْسِهِ قَبْلَ أَنْ یُضِرَّ بِالْمَحْسُود»، شخصی که حسادات می‌کند، پیش از آنکه به طرف مقابلش ضرر برساند، دارد به خودش آسیب می‌رساند.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام): «لِلَّهِ دَرُّ الْحَسَدِ، مَا أَعْدَلَهُ، [حیث] بَدَأَ بِصَاحِبِهِ فَقَتَلَه»، بیماری حسادت را بنگرید که چقدر با عدالت برخورد می‌کند! آسیب‌رساندن را از صاحب حسادت آغاز می‌کند و او را می‌کُشد. ر.ک: بحار، ج۷۰، ص۲۳۷
مانع درک حقیقت
حسود نمی‌تواند نقاط قوت محسود را ببیند و مدام در پی نقطه‌ضعف‌های اوست!
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام): «الْحَسَدُ حَبْسُ الرُّوحِ»، حسادت روح را زندانی کرده و از درک حقایق باز می‌دارد.
عامل تنهایی
هر انسانی نعمتی دارد که دیگری ندارد، پس حسود به همین جهت از بیشتر انسان‌ها بیزار است و حسدِ او موجب گسستن پیوندها است.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام): «الْحَسُودُ لَا خُلَّهَ لَهُ»، شخص حسود، دوست و رفیق ندارد.
موجب نفرت همگان
یکی از لوازم طبیعی حسد، زخم‌زبان در حضور و غیبت در غیاب است و در نتیجه همه از او می‌رنجند.
مانع رشد و تکامل
حسود چون قوه دافعه دارد، هیچ‌وقت به مقام والا نمی‌رسد و همیشه در حالت رکود باقی می‌ماند.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام): «الْحَسُودُ لَا یَسُودُ»، حسود سیادت و بزرگی و آقایی نمی‌کند.
مانع درک لذت‌ها
پیامبر اکرم(صلی‌الله‌علیه‌وآله): «وَ أَقَلُّ النَّاسِ لَذَّهً الْحَسُودُ»، حسود از همه مردم کمتر لذت زندگی را می‌چشد.
امیرالمؤمنین(علیه‌السلام): «أَسْوَءُ النَّاسِ عَیْشاً الْحَسُودُ» و «الْعَجَبُ [عَجِبْتُ] لِغَفْلَهِ الْحُسَّادِ عَنْ سَلَامَهِ الْأَجْسَادِ» و «الْحَسَدُ لَا یَجْلِبُ إِلَّا مَضَرَّهً وَ غَیْظاً یُوهِنُ قَلْبَکَ وَ یُمْرِضُ جِسْمَکَ»
امام صادق(علیه‌السلام): «وَ لَا رَاحَهَ لِحَسُودٍ» و «وَ لَا لِحَسُودٍ لَذَّهٌ» و «لَا یَطْمَعَنَّ الْحَسُودُ فِی رَاحَهِ الْقَلْبِ»
آفت عبادت
امام صادق علیه‌السلام: «وَ لَا تَتَحَاسَدُوا، فَإِنَّ الْحَسَدَ یَأْکُلُ الْإِیمَانَ کَمَا تَأْکُلُ النَّارُ الْحَطَبَ الْیَابِس»، حسد ایمان را نابود می‌کند چنانچه آتش هیزم خشک را می‌بلعد و خاکستر می‌کند.
بدترین مرض
امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «الْحَسَدُ شَرُّ الْأَمْرَاضِ» و «لَا دَاءَ کَالْحَسَدِ»
پایانی از جنس مرگ
امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «الْحَسَدُ دَاءٌ عَیَاءٌ لَا یَزُولُ إِلَّا بِهَلْکِ الْحَاسِدِ أَوْ مَوْتِ الْمَحْسُودِ»
منشأ چشم‌زخم
ابن قیّم: حسود برای ازپادرآوردن محسود، متمسک به غیبت و تهمت و نشر خبرهای دروغین و تعدی به مال و ناموس او می‌شود و بعضا از نیروی چشم استفاده کرده و محسود را از پای در می‌آورد! چشم‌زخم تیری است که از محسود رها می‌شود که گاهی کارساز و گاهی به خطا می‌رود. خداوند به برخی اجسام و ارواح، قدرتی داده که می‌توانند تأثیرگذار باشند. چشم حسود ذراتی مانند سمّ مار افعی به سمت محسود پرتاب می‌کند. زاد المعاد، ج۳یا۴، ص۱۶۴ تا ص۱۸۰
کوردلان قریش گاهی از افراد چشم‌شور و بدچشم بر علیه پیامبر استفاده می‌کردند.
شاهد اول: آیه۵۱ سوره قلم: «وَ إِنْ یَکادُ الَّذینَ کَفَرُوا لَیُزْلِقُونَکَ بِأَبْصارِهِمْ لَمَّا سَمِعُوا الذِّکْرَ وَ یَقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ»
گروهی از مفسرین منشأ چشم‌زخم قریش را حسادت بیان کرده‌اند. مجمع البیان، روح البیان، المنیر
شاهد دوم: سوره فلق: «قُلْ أَعُوذُ بِرَبِّ الْفَلَقِ … وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ إِذا حَسَدَ»
سیوطی: قتاده: من شرّ حاسد اذا حسد، أی: من شرّ عینه (چشم‌زخم) و نفسه (حسد درونی).
آسیب‌های اجتماعی حسادت
جلوگیری از پیشرفت جامعه
رشد جامعه وابسته به وجود افراد شایسته است و شخص حسود با سنگ‌اندازی مانع حرکت این افراد می‌شود.
ادامه به‌زودی
چشم‌زخم؛ قلب سلیم؛ تصنیف غرر، ص۳۰۰
۰ دیدگاه