فاطمه به‌جهت تأنیث و علمیّت، غیرمنصرف است.
فطم أی قطع و فصل؛ فَطَمَتِ الصَّبِیَّ أُمُّهُ تَفْطِمُهُ، أی: تَقْطَعُهُ عَنِ الرَّضَاعِ. فَطَمَتِ: الْمُرضِعُ الرَّضِیعَ (فَطْماً) مِنْ بَابِ ضَرَبَ فَصَلَتْهُ عَنِ الرَّضَاعِ. فطمت الحبل أی قطعته.
فهرست مطالب
جدایی از شرّ و بدی
امام صادق علیه‌السلام: لِفَاطِمَهَ علیهاالسلام تِسْعَهُ أَسْمَاءٍ عِنْدَ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ «فَاطِمَهُ وَ الصِّدِّیقَهُ وَ الْمُبَارَکَهُ وَ الطَّاهِرَهُ وَ الزَّکِیَّهُ وَ الرَّضِیَّهُ وَ الْمَرْضِیَّهُ وَ الْمُحَدَّثَهُ وَ الزَّهْرَاءُ»
ثُمَّ قَالَ: تَدْرِی لِأَیِّ شَیْءٍ سُمِّیَتْ فَاطِمَهَ علیهاالسلام؟ قُلْتُ: أَخْبِرْنِی یَا سَیِّدِی، قَالَ: فُطِمَتْ مِنَ الشَّرِّ، قَالَ ثُمَّ قَالَ: لَوْ لَا أَنَّ أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ علیه‌السلام تَزَوَّجَهَا لَمَا کَانَ لَهَا کُفْوٌ عَلَى وَجْهِ الْأَرْضِ إِلَى یَوْمِ الْقِیَامَهِ آدَمُ فَمَنْ دُونَهُ. امالی صدوق
اگر فطم لازم باشد، فاصل: ذات پروردگار؛ مفصول: وجود مقدس حضرت زهرا؛ مفصول‌عنه: هرگونه شرّ؛ مفصول‌به: روح قدسی آن معصومه سلام‌الله‌علیها. و اگر متعدی باشد، فاصل خود حضرت و مفصول، نفس قدسیۀ ایشان و مفصول‌به، استعداد و اقتضاء ذاتی آن حضرت.
بریده‌شدن از هر شرّ و بدی، دلیل بر عصمت مطلقۀ حضرت صدیقه است.
جدایی از شرک
إنّما سمّاها فاطمه لأنّها فطمت من الشرک. نوادر المعجزات؛ الدرّ النظیم
انقطاع از جهل و نادانی
امام باقر علیه‌السلام: لَمَّا وُلِدَتْ فَاطِمَهُ ع أَوْحَى اللَّهُ إِلَى مَلَکٍ فَأَنْطَقَ بِهِ لِسَانَ مُحَمَّدٍ ص فَسَمَّاهَا فَاطِمَهَ ثُمَّ قَالَ إِنِّی فَطَمْتُکِ بِالْعِلْمِ وَ فَطَمْتُکِ مِنَ الطَّمْثِ ثُمَّ قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ ع وَ اللَّهِ لَقَدْ فَطَمَهَا اللَّهُ بِالْعِلْمِ وَ عَنِ الطَّمْثِ فِی الْمِیثَاقِ.
أی: قطعتک عن الجهل بسبب العلم، أو جعلت فطامک من اللبن مقرونه بالعلم کنایه عن کونها فی بدو الخلقه عالمه بالعلوم الربانیه، أو المعنى أرضعتک بالعلم حتى استغنیت و فطمت. مرآه
مصحف حضرت فاطمه سلام‌الله‌علیها (+)
جدایی از طمث و حیض
إِنِّی … فَطَمْتُکِ مِنَ الطَّمْثِ. الطَّمْثُ: دم الحیض. الطَّامِثُ: لغه فی الحائض.
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله: إِنَّ فَاطِمَهَ صَلَوَاتُ اللَّهِ عَلَیْهَا لَیْسَتْ کَأَحَدٍ مِنْکُنَّ إِنَّهَا لَا تَرَى دَماً فِی حَیْضٍ وَ لَا نِفَاسٍ کَالْحُورِیَّهِ.
امام صادق علیه‌السلام: حَرَّمَ اللَّهُ النِّسَاءَ عَلَى عَلِیٍّ ع مَا دَامَتْ فَاطِمَهُ ع حَیَّهً! قَالَ قُلْتُ: کَیْفَ؟ قَالَ: لِأَنَّهَا طَاهِرَهٌ لَا تَحِیضُ.
انس بن مالک از مادرش: مَا رَأَتْ فَاطِمَهُ ع دَماً فِی حَیْضٍ وَ لَا فِی نِفَاسٍ.
ر.ک: لقب بتول از القاب حضرت صدیقه (+)
جدایی آن حضرت و شیعیانش از آتش جهنم
پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وآله: إِنَّمَا سُمِّیَتْ فَاطِمَهُ فَاطِمَهَ لِأَنَّهَا فُطِمَتْ هِیَ وَ شِیعَتُهَا وَ ذُرِّیَّتُهَا مِنَ النَّارِ.
ر.ک: حضرت فاطمه و صحرای محشر (+)
بریدن طمع طمع‌ورزان به خلافت
عبدالله بن حسن بن حسن علیه‌السلام: قَالَ لِی أَبُو الْحَسَنِ: لِمَ سُمِّیَتْ فَاطِمَهُ فَاطِمَهَ؟ قُلْتُ فَرْقاً بَیْنَهُ وَ بَیْنَ الْأَسْمَاءِ!
قَالَ إِنَّ ذَلِکَ لَمِنَ الْأَسْمَاءِ وَ لَکِنَّ الِاسْمَ الَّذِی سُمِّیَتْ بِهِ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى عَلِمَ مَا کَانَ قَبْلَ کَوْنِهِ فَعَلِمَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ص یَتَزَوَّجُ فِی الْأَحْیَاءِ (قبیله‌هایی) وَ أَنَّهُمْ یَطْمَعُونَ فِی وِرَاثَهِ هَذَا الْأَمْرِ فِیهِمْ مِنْ قِبَلِهِ، فَلَمَّا وُلِدَتْ فَاطِمَهُ سَمَّاهَا اللَّهُ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى فَاطِمَهَ، لِمَا أَخْرَجَ مِنْهَا وَ جَعَلَ فِی وُلْدِهَا، فَقَطَعَهُمْ عَمَّا طَمِعُوا، فَبِهَذَا سُمِّیَتْ فَاطِمَهَ، لِأَنَّهَا فَطَمَتْ طَمَعَهُمْ وَ مَعْنَى فَطَمَتْ قَطَعَت.
این حدیث اشاره به طمع دشمنان در امر وصایت دارد. و نیز اشاره به مجعول الهی بودن امر امامت، کما اینکه در سه آیه از قرآن تعبیر جعل به‌کار رفته است. این نام‌گزاری توسط پروردگار صورت گرفت، گرچه نام فاطمه قبل از ایشان بر دخترانی دیگر نهاده شده بود.
منابع: جنه العاصمه و…
۰ دیدگاه