گاهی پرسیده می‌شود: دوست دارم اسم فرزندم را مطابق لقب حضرت زینب(س) قرار دهم، آیا درست است که یکی از القاب ایشان «حلما» یا «هلما» است؟!

مقدمه: این خوب است و یکی از آداب اسلامی نیز می‌باشد که نام فرزندانمان را مطابق با نام امامان و منسوبین به ایشان قرار دهیم؛ اما برخی تمایل دارند، اسم فرزندشان خاصّ و ویژه نیز باشد؛ لذا سراغ لقب‌های غیرمشهور اولیای دین می‌روند!

این کار از جهتی خوب است؛ زیرا کم‌کم القاب ایشان نیز در جامعه رواج پیدا می‌کند؛ اما از جهتی خوب نیست؛ زیرا غالب مردم این اسم‌ها را نمی‌شناسند و طبیعتاً در ذهنشان تداعی به آن شخصیت حاصل نمی‌شود.

حِلما و هلما به چه معنی است؟

در زبان عربی واژۀ «حِلْما» وجود ندارد؛ البته کلمات مشابه آن، مثل «حُلْما» و «حُلَما» از ریشه «ح.ل.م» وجود دارد.

• «حُلْما» یا به‌صورت دقیق‌تر: «حُلْمیٰ»، به‌معنای بردبار و مؤنثِ «حَلِیم» می‌باشد؛ مانند صغیر و صغری.
• «حُلَما» یا به‌صورت دقیق‌تر: «حُلَماء»، به‌معنای بردباران و جمعِ «حَلیم» می‌باشد؛ مانند کریم و کرماء.

اما واژۀ «هلما» نه در ادبیات عربی و نه فارسی، ریشه و معنی ندارد.

حلما از القاب حضرت زینب!

در کتاب‌های تاریخی لقب «حِلما» برای حضرت زینب(سلام‌الله‌علیها) بیان نشده است، علاوه بر اینکه اساساً معنای صحیحی نداشته و از نظر ادبی نادرست می‌باشد.

اگر «حُلمیٰ» به معنای خیلی بردبار و شکیبا را نیز مدّنظر بگیریم، بازهم نمی‌توان آن را به‌عنوان یکی از القاب حضرت زینب به ایشان نسبت داد؛ گرچه ایشان اسوه صبر و حلم و بردباری بوده و امام حسین(علیه‌السلام) به ایشان فرمود: «یَا أُخَیَّةُ، لَا یَذْهَبَنَّ بِحِلْمِکِ الشَّیْطَان‏» خواهرم، مراقب باش شیطان حلم و بردباری تو را از بین نبرد.

وقعة الطف، ص۲۰۰؛ الارشاد، ج۲، ص۹۳