«وَ سيقَ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً حَتَّى إِذا جاؤُها وَ فُتِحَتْ أَبْوابُها وَ قالَ لَهُمْ خَزَنَتُها سَلامٌ عَلَيْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوها خالِدينَ»
سوره زمر۳۹، آیه۷۳
فهرست مطالب
مطلبی لطیف و بدیع از آیت الله بشیر نجفی
حضرت آیت‌الله شیخ بشیر نجفی از مراجع تقلید نجف اشرف گفت:
چند سالی بود که معنی و تفسیر آیه «وَ سيقَ الَّذينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ إِلَى الْجَنَّةِ زُمَراً» مؤمنان را به‌سمت بهشت می‌کشند، مرا به خود مشغول کرده بود! از خود پرسیدم در این آیه چرا گفته شده به سمت بهشت می‌کشند [چون واژه کشیدن در جایی به کار می‌رود که شخصی متمایل به آمدن نباشد، پس او را به‌زور ببرند].
تمام کتب و تفاسیر مختلف را دیدم و نتیجه‌ای حاصل نشد تا اینکه به روایتی از امام صادق(علیه‌السلام) برخورد کردم که می‌فرمایند:
مومنان و دوستان سیدالشهدا(علیه‌السلام) در روز حساب از خدا می‌خواهند قبل از ورود به بهشت مولایشان حسین را ملاقات کنند… در ادامه این روایت آمده است: امام به دیدار محبان می‌آید، این ملاقات بسیار طولانی میشود! هر دو طرف غرق تماشا هستند و هیچ‌کدام چشم بر نمی‌دارند، نه امام، محبان خود را رها میکند نه دوستان، سیدالشهدا(علیه‌السلام) از مولای خود دل می‌بُرند.
در این روایت بود که تفسیرآیه ۷۳ سوره زمر را متوجه شدم! ملاقات میان امام حسین(علیه‌السلام) و محبانش آن‌قدر طولانی میشود که خداوند به مأموران بهشت میفرماید این مؤمنان و دوستان حسینیم را به طرف بهشت بکشید تا ملاقات پایان یابد.
و این نشان از زیبایی محبت امام حسین(علیه‌السلام) در قلوب محبان آن حضرت است.
ناقل این جریان
ناقل این مطلب، آیت‌الله حافظ بشیر حسین نجفی از مراجع تقلید شیعه، اهل پاکستان و ساکن نجف و از شاگردان بارز آیت‌الله العظمی خویی(رحمه‌الله) است.
برخی افراد به‌جهت تشابه اسمی به اشتباه این مطلب را به آیت‌الله شبیری زنجانی، نسبت داده‌اند.
متن کامل روایت ملاقات مؤمنان با امام حسین(ع)
امام صادق(علیه‌السلام) فرمودند: ای زراره، آسمان تا چهل روز بر حسین‌بن‌علی خون بارید و زمین تا چهل روز تار و تاریک بود و خورشید تا چهل روز گرفته و نورش سرخ بود و کوه‌ها تکه‌تکه شده و پراکنده گشتند و دریاها روان گردیده و فرشتگان تا چهل روز بر آن حضرت گریستند.
و هیچ زنی از ما اهل‌بیت خضاب نکرد و روغن به خود نمالید و سرمه نکشید و موهایش را شانه نزد تا وقتی که سر عبیدالله‌بن‌زیاد را به نزد ما فرستادند.
و پیوسته بعد از شهادت آن حضرت چشمانمان اشک‌آلود بود و هرگاه جدّم آن حضرت را یاد می‌کرد محاسنش از اشک خیس می‌گشت، به‌طوری که هرکس آن جناب را می‌‌دید به حالش ترحّم نموده و از گریهاش به گریه می‌‌افتاد!
فرشتگانی که نزد قبر آن حضرت هستند جملگی می‌‌گریند و از گریۀ ایشان تمام فرشتگان در آسمان و زمین گریه می‌‌کنند، هنگامی که روح مطهّر آن حضرت از کالبد شریفش خارج شد دوزخ فریاد و بانگی زد که نزدیک بود از صدای آن زمین منشقّ شود و زمانی که روح خبیث عبید‌اللَّه‌بن‌زیاد(لعنه‌الله) و یزیدبن‌معاویه(لعنه‌الله) از بدن کثیفشان خارج شد، جهنّم جیغی کشید که اگر حقّ‌تعالی به‌وسیله فرشتگان حافظ دوزخ آن را کنترل و حبس نمی‌‌نمود تمام موجودات روی زمین از هیبت آن می‌‌سوختند و اگر آتش جهنّم از حق‌تعالی اذن می‌‌داشت هیچ جنبنده‌‌ای را روی زمین باقی نمی‌‌گذارد؛ بلکه تمام را می‌‌بلعید! منتهی مأمور و اسیر فرمان او است و بدون امر حقّ جلّت عظمته حرکتی از آن صادر نمیشود و مع‌ذلک چند مرتبه بر نگهبانان طغیان کرده تا بالاخره جبرئیل در آن‌جا حاضر شد و بالش را بر آن زد تا ساکت گردید…
«وَ مَا مِنْ بَاكٍ يَبْكِيهِ إِلَّا وَ قَدْ وَصَلَ فَاطِمَةَ وَ أَسْعَدَهَا عَلَيْهِ وَ وَصَلَ رَسُولَ اللَّهِ وَ أَدَّى حَقَّنَا»
و هیچ چشم و اشکی نزد خدا محبوب‌‌تر از چشم و اشکی نیست که بگرید و بر آن حضرت جاری گردد و هیچ گریه‌‌کننده‌‌ای نیست که بر آن جناب بگرید مگر آن‌که گریهاش به حضرت فاطمه(علیها‌السلام) رسیده و صله با آن بی‌بی را به‌جا آورده است و آن بانو را یاری میکند و نیز با گریهاش نسبت به حضرت رسول خدا(صلی‌الله‌علیه‌وآله) صله کرده و بدین وسیله حقّ ما را ادا کرده است.
و هیچ بنده‌‌ای نیست که روز قیامت محشور شود مگر آن‌که چشمانش گریان است، غیر از گریه‌‌کنندگان بر جدّم حسین(علیه‌السلام)، ایشان درحالی‌که چشمانی روشن و باز دارند محشور می‌‌گردند و آثار سرور و شادی در صورتشان نمایان است.
مردم در فزع و ناراحتی بوده؛ ولی ایشان از هر غم و محنتی در امان هستند!
مردم متفرق و پراکنده و مضطرب بوده؛ ولی ایشان در زیر عرش و سایه آن به یاد امام حسین بوده و درباره آن جناب به گفتن حدیث مشغول‌اند، از ناملایمات و ناراحتی‌های روز حساب هیچ خوف و هراسی ندارند.
«يُقَالُ لَهُمُ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ فَيَأْبَوْنَ وَ يَخْتَارُونَ مَجْلِسَهُ وَ حَدِيثَهُ وَ إِنَّ الْحُورَ لَتُرْسِلُ إِلَيْهِمْ أَنَّا قَدِ اشْتَقْنَاكُمْ مَعَ الْوِلْدَانِ الْمُخَلَّدِينَ فَمَا يَرْفَعُونَ رُءُوسَهُمْ إِلَيْهِمْ لِمَا يَرَوْنَ فِي مَجْلِسِهِمْ مِنَ السُّرُورِ وَ الْكَرَامَةِ»
به ایشان گفته میشود: داخل بهشت شوید ولی آنها از ورود به بهشت امتناع ورزیده و مجلس ذکر حسین(علیه‌السلام) را اختیار می‌‌کنند، فرشتگان و حور‌العین به آنها پیغام می‌‌دهند که ما با ولدان مخلّد مشتاق شما هستیم؛ ولی ایشان از فرط سرور و نشاطی که در مجلسشان دارند سرشان را بالا نکرده و به آنها نمی‌‌نگرند!
فرشتگان از طرف همسرها و خادمین ایشان در بهشت پیغام آورده که چه کرامت و عطایایی به آنها عطا شده است، ایشان در جواب میگویند: ان‌شاء‌اللَّه نزد شما خواهیم آمد و پس از این گفتار به نزد آنها بازگشته و وقتی به آنها خبر می‌‌دهند که در نزدیکی امام حسین(علیه‌السلام) می‌‌باشند شوق‌شان زیاد گشته و از شعف دل میگویند: حمد می‌‌کنیم حق تعالی را که ما را از فزع اکبر و وحشت‌‌های قیامت در امان داشت و از آنچه هراس داشتیم نجات داد.
پس خداوند متعال به ایشان مرکبها و اسب‌‌های نیکویی عطا میکند که بر پشت آنها زین نهاده شده و ایشان بر مرکبها سوار شده و درحالی‌که خدای منّان را ستوده و حمد و ثنا گفته و صلوات بر محمد و آل محمد می‌‌فرستند، حرکت کرده تا به منازل و جایگاه خویش می‌‌رسند.
اشکالات بر این مطلب
در برخی سایت‌های طرفدار سید فضل‌الله دیدم که این جریان را از جهات مختلف نقد کرده که به‌طور گذرا اشاره‌ای می‌کنم.
جواب: باید دقت کرد که در تفسیر آیات شریفه قرآن لازم نیست متن آیه در روایت ذکر شده باشد. علاوه بر اینکه روایت فوق به‌عنوان تفسیر قطعی آن آیه مطرح نشده؛ بلکه یکی از وجوه محتمَل است.
جواب: درست است که در ریشه «س.و.ق» عنصر زور نخوابیده و به‌معنای بدرقه مهمان و… آمده است؛ اما فعل ماضی مجهول «سیق» به‌قرینۀ آیه قبل معنای کشاندن و هُل‌دادن و فرستادن شخصی به‌سمت مکانی که به آن تمایل ندارد می‌باشد.
جواب: روایات در این زمینه متفاوت است و هر کدام به موقفی از مواقف محشر اشاره دارد. و این جدانشدن از حضرت نه بدین جهت است که دیگر ایشان را نمی‌بینند؛ بلکه به‌جهت اوج محبت و معرفت، اشتیاقی به بهشت نداشته و برای لحظاتی هم حاضر نیستند از مولای خود چشم بردارند.
عباس داودی، ملکی و…
سلام علیکم
اولاً: ین حدیث نمیتواند حتی به عنوان احتمال در تفسیر این آیه به شمار آید چرا که آیه این حالت را برای همه متقیان ذکر میکند از اولین تا آخرین آنها و امتهای پیش از اسلام را هم شامل میشود آنها نه خادم امام حسین ما مسلمانان بوده اند و نه برایشان این مسائل به نحوی که برای ما بعد از شهادت امام حسین مطرح است، برایشان مطرح بوده علاوه بر این که مسلمانان صدر اسلام قبل از زمان امامت و شهادت امام حسین را به این وضوح شامل نمیشود بله فقط برای بخشی از متقیان آن هم بخشی از مسلمانان عاشق و شیفته امام حسین میتواند به عنوان یکی از دلایل به حساب آید
ثانیاً: آیه میفرماید از هنگام پایان یافتن حسابرسی و قطعیت بهشتی شدن متقیان در تمام طول مسیر تا بهشت آنان همواره سوق داده میشوند در حالی که ظاهر روایات این است که دیدار با امام حسین بیرون از در ورودی بهشت و قبل از ورود به بهشت است نه قبل از حرکت به سمت بهشت یا در مسیر حرکت بنابراین باز دلیل بودن این روایت حتی برای خادمان امام حسین هم دچار چالش جدی است
ثالثاً: طبق آیه ۲۱ سوره ق همه انسانها – چه بهشتیان و چه جهنمیان – از همان هنگام محشور شدن یک نفر به عنوان سائق و یک نفر به عنوان شاهد به همراه دارند در طول جریانات قیامت این اختصاصی به هنگام حرکت به سمت بهشت ندارد آیه میفرمایدوَجَاءَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَعَهَا سَائِقٌ وَشَهِيدٌ؛ و هر كسى مى‌آيد [در حالى كه] با او سوق‌دهنده و گواهى‌دهنده‌اى است.
رابعاً: سوق دادن به معنای کشاندن نیست چون کشاندن از جلو صورت میگیرد بلکه به معنای راندن از پشت سر است و در اینجا روانه کردن معنا میدهد همین تعبیر در آیه ۲۷ سوره سجده در باره آب هم به کار رفته است
أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا نَسُوقُ الْمَاءَ إِلَى الْأَرْضِ الْجُرُزِ؛ آيا نمى‌بينند كه آب را به زمين خشك و بى‌گياه روانه مى‌سازيم
در نتیجه روایات دیدار با امام حسین در جای خود ارزشمند و مایه چشم روشنی و امیدواری ما هستند ولی نمیتوانند آیه سوره زمر را تفسیر کنند
و اما خودداری کردن بهشتیان از حرکت به سمت بهشت دلایلی دارد که اگر توفیقی بود محضر گرامیتان معروض خواهیم داشت
سلام، دوست عزیز بهتره درباره مراحل خلقت مطالعه کنین که پاسخ این شبهتون رو بگیرین،،، حتی حضرت آدم علیه السلام هم با گریه بر مصیبت امام حسین علیه السلام توبشون پذیرفته شد… چرا؟ چطور میشه؟ پاسخ اینه که اصلا عالم برای این ۵ تن آل عبا خلق شده است… خلقت ایشان قبل از خلق عالم و آدم بوده است…
جانم به فدایت یا حسین
اللهم الرزقنا زیارت وجه الحسین
خداوند متعال زیارت کربلای معلی رو نصیب همه آرزومندان بفرماید إن شالله
بنده در اولین دیدارم که از دور گنبد مبارک آقام رو دیدم حقیقتا دوست نداشتم لحظه ای چشم ازش بردارم و با تمام وجودم احساس میکردم کل هستی برام داده شده
إن شاالله که ما هم شامل این آیه شریفه بشیم.
هر کسی چند روزه نوبت اوست
ای حسین تا خدا، خداست نوبت توست…
خودم پدر و مادرم فرزندم و هر آنچه دارم فدای تو یا حسین جان
الهم الرزقنا شفاعه الحسین یوم الورود
من و جدایی از شما خدا نکند
یا حسین
یا مولای من
دل خوشم به این وعده دیدار
یا ابا عبدالله الحسین ع
این حسین کیست که عالم همه دیوانه ای اوست
این چه شمع ایست که جانها همه پروانه اوست.
خدایا یعنی میشه نوکران گنه کاری مثل من هم درقیامت ارباب رو ببینه. معلومه که نیازی به بهشت نیست وهمه محو رخسار زیبای ایشان میشوند. مگه تو دنیا جای با عظمت از کربلا سراغ داری بااینکه انقدر جاهای به ظاهر زیبا هست الان که محو بارگاه و بین الحرمینش هستیم چه رسد به فردای قیامت البته اگه بتونیم به مرام وراه اقا اباعبدالله ع
عمل کنیم ودراین مسیر باشیم. ان شاء الله.
جدا نشدن از آقا اباعبدالله الحسین به دلیل تشنگی به حضرت در دوران عمر دنیوی همچون جذابیت عاشق به معشوق را میرساند که عاشق هیچ چیزی جز معشوق را نمیخواهد و حاضر نیست لحظه ای از آن چشم ببندد حتی اگر غیر آن بهشت باشد.