فضایل و مناقب حضرت جواد علیه‌السلام
سؤال یحیی‌بن‌اکثم دربارۀ صید در حال احرام
وقتی مأمون تصمیم گرفت دخترش ام‌فضل را به تزویج حضرت جوادالائمه در آورد، عباسیین به‌خشم آمده و به مأمون گفتند: تو را قسم می‌دهیم که چنین کاری نکنی! می‌ترسیم این ملک و عزتی که خدا به ما داده را از دست بدهیم! تو خودت می‌دانی که ما از همان قدیم با بنی‌هاشم میانۀ خوشی نداریم.
مأمون در پاسخ گفت: ابوجعفر از نظر علم و فضیلت بر همگان برتری دارد…
گفتند: او کودکی بیش نیست! فقاهتی ندارد، بگذار بزرگ‌تر شود و ادب و فقه بیاموزد سپس تصمیم بگیر!
مأمون: وای بر شما! این خاندان علم و ادبشان از جانب خدا است و از تعلیم فقه و ادب بی‌نیازند. اگر باور ندارید خب امتحانش کنید!
اطرافیان راضی شدند و قرار شد مجلس پرسش‌پاسخ به‌پا شود و اگر امام جواد جواب سؤالات ایشان را داد، دیگر اعتراضی نکنند.
پس نزد قاضی‌القضات آن زمان، یحیی‌بن‌اکثم رفته و وعدۀ اموال فراوانی به او دادند تا سؤالات سختی آماده کند که ابن‌الرضا از جوابش عاجز باشد!
زمان جلسه فرا رسید. حضرت جواد نُه‌ساله تشریف آوردند و یحیی هم روبه‌روی ایشان نشست. یحیی از مأمون برای شروع سؤالات اجازه گرفت، مأمون گفت: از ابوجعفر اجازه بگیر.
یحیی‌بن‌اکثم از حضرت اجازه خواست و حضرت اجازه دادند، پس پرسید: «مَا تَقُولُ جُعِلْتُ فِدَاكَ فِي مُحْرِمٍ قَتَلَ صَيْداً؟» حضرت فرمود:
- قَتَلَهُ فِي حِلٍّ أَوْ حَرَمٍ؟ وارد حرم شده بوده یا خیر؟
- عَالِماً كَانَ الْمُحْرِمُ أَوْ جَاهِلًا؟ عالم [به حکم] بوده یا جاهل؟
- قَتَلَهُ عَمْداً أَوْ خَطَأً؟ عمدی کشته یا سهوی؟
- حُرّاً كَانَ الْمُحْرِمُ أَوْ عَبْداً؟ آزاد بوده یا عبد؟
- صَغِيراً كَانَ أَوْ كَبِيراً؟ کودک بوده یا بالغ؟
- مُبْتَدِئاً بِالْقَتْلِ أَوْ مُعِيداً؟ دفعه اولش بوده یا دفعۀ چندم؟
- مِنْ ذَوَاتِ الطَّيْرِ كَانَ الصَّيْدُ أَمْ مِنْ غَيْرِهَا؟ از پرندگان بوده یا غیر آن‌ها؟
- مِنْ صِغَارِ الصَّيْدِ أَمْ مِنْ كِبَارِهَا؟ از صیدهای کوچک بوده یا بزرگ؟
- مُصِرّاً عَلَى مَا فَعَلَ أَوْ نَادِماً؟ اصرار بر خطای خود داشته یا پشیمان شده؟
- فِي اللَّيْلِ كَانَ قَتْلُهُ لِلصَّيْدِ أَمْ فِي النَّهَارِ؟ در شب صید کرده یا روز؟
- مُحْرِماً كَانَ بِالْعُمْرَةِ إِذْ قَتَلَهُ أَوْ بِالْحَجِّ كَانَ مُحْرِماً؟ در احرام حج بوده یا عمره؟
یحیی وقتی این یازده سؤال را شنید، متحیر شد و آثار عجز در صورتش پیدا شد و لکنت پیدا کرد!
پس مأمون گفت «الْحَمْدُ لِلَّهِ عَلَى هَذِهِ النِّعْمَةِ وَ التَّوْفِيقِ لِي فِي الرَّأْيِ»، پس به حضرت عرضه داشت: آیا خطبه می‌خوانید؟ پس حضرت خطبه‌ای خواندند و سپس صیغه عقد را جاری کردند.
۰ دیدگاه