امیرالمؤمنین علیهالسلام: مَنْ غَنِیَ عَنِ التَّجَارِبِ عَمِیَ عَنِ الْعَوَاقِبِ. غرر
کسی که خود را از تجربه بینیاز بداند، سرانجام امور را نخواهد دید.
… کُلُّ مَعُونَهٍ تَحْتَاجُ إِلَى التَّجَارِبِ … هر امر مشکلی که نیاز به کمک دارد، نیازمند تجربه است.
تجربه، موجب افزایش عقل
انسان علاوه بر عقل طبیعی، عقل تجربی نیز دارد. الْعَقْلُ عَقْلَانِ: عَقْلُ الطَّبْعِ وَ عَقْلُ التَّجْرِبَهِ وَ کِلَاهُمَا یُؤَدِّی إِلَى الْمَنْفَعَهِ …
امام حسین علیهالسلام: … وَ طُولُ التَّجَارِبِ زِیَادَهٌ فِی الْعَقْلِ …
کسانی که مسئولیتهای خطیر و پر اهمیت را قبول مینمایند، باید دارای تجربه باشند تا بر نیروی عقل عملیشان افزوده گردد.
تجربه، راه فرار از فریب
یکی از راههای نجات از نیرنگ شیّادان، تجربه است. تجربه موجب هوشیاری و شناخت راه از چاه است.
امیرالمؤمنین علیهالسلام: مَنْ لَمْ یُجَرِّبِ الْأُمُورَ خُدِعَ وَ مَنْ صَارَعَ الْحَقَّ صُرِع. الارشاد مفید
کسی که تجربه نداشته باشد، نیرنگ میخورد و کسی که با حق گلاویز شود، به زمین خواهد خورد.
[با دیگران مگویید سرّش من آزمودم ××× من جرّب المجرّب حلّت بها الندامه]
درسآموختن از تجربهها
… وَ مَنْ لَمْ یَنْفَعْهُ اللَّهُ بِالْبَلَاءِ وَ التَّجَارِبِ لَمْ یَنْتَفِعْ بِشَیْءٍ مِنَ الْعِظَهِ … نهج
استفاده از تجربه دیگران
لازم نیست انسان همیشه از تجربه خود پند گیرد؛ بلکه باید از تجربه دیگران نیز بهره ببرد، تجربه کسانی که سرد و گرم دنیا را چشیدهاند.
عوفبنکِنانه در ضمن وصیت به فرزندانش، چنین گفت: … وَ خُذُوا عَنْ أَهْلِ التَّجَارِبِ … کمال الدین
مراجعه به تاریخ، مطالعه زندگینامه افراد موفق و شخصیتهای بزرگ.
… فَإِنَّ الشَّقِیَّ مَنْ حُرِمَ نَفْعَ مَا أُوتِیَ مِنَ الْعَقْلِ وَ التَّجْرِبَهِ … نهج
شخصی که از تجربه دیگران استفاده نکند، مانند کسی است که بدون پرسش از دیگران، بیابانگردی کند و با مشقت و رنج، خودش مسیر را بیابد.
بهخاطرسپردن تجربیات
تجربههای زندگی را نباید دستکم گرفت و به دست فراموشی سپرد.
امیرالمؤمنین ع در وصیتی به امام مجتبی ع: … وَ الْعَقْلُ حِفْظُ التَّجَارِبِ وَ خَیْرُ مَا جَرَّبْتَ مَا وَعَظَکَ … نهج
… وَ مِنَ التَّوْفِیقِ حِفْظُ التَّجْرِبَهِ … نهج
مِنَ الْحَزْمِ حِفْظُ التَّجْرِبَهِ. غرر. به یاد داشتن تجربهها، از دوراندیشی است.
خلاصه: با حفظ تجربه، میتوان کمبودهای گذشته را جبران کرد.
منبع: اسرار موفقیت، غررالحکم، الحیاه
۰ دیدگاه