خانه » سبک زندگی برتر » رشد و رکود » تفکر و تمرکز و نفی خواطر

تفکر و تمرکز و نفی خواطر

تمرکز و نفی خواطر

آیاتی که دستور به تفکر می‌دهد

انعام، ۵۰
بقره، ۲۱۹ و ۲۶۶
اعراف، ۱۷۶
یونس، ۲۴
حشر، ۲۱


ارزش یک لحظه تفکر در روایات

سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَمَّا یَرْوِی النَّاسُ أَنَّ تَفَکُّرَ سَاعَهٍ خَیْرٌ مِنْ قِیَامِ لَیْلَهٍ؛ قُلْتُ: کَیْفَ یَتَفَکَّرُ؟ قَالَ: یَمُرُّ بِالْخَرِبَهِ أَوْ بِالدَّارِ فَیَقُولُ: أَیْنَ سَاکِنُوکِ أَیْن‏ بَانُوکِ؟ مَا بَالُکِ لَا تَتَکَلَّمِینَ؟ کافی، ج۲، ص۵۴

عن أبی عبد الله ع قال: تفکر ساعه خیر من عباده سنه. تفسیر عیاشی، ج۲، ص۲۰۸

تفکر ساعه خیر من عباده ستین سنه. بحار، ج۶۶، ص۲۹۳

قال بعض‏ الأکابر إنما کان الفکر أفضل لأنه عمل القلب و هو أفضل من الجوارح فعمله أشرف من عملها أ لا ترى إلى قوله تعالى أَقِمِ الصَّلاهَ لِذِکْرِی «۱» فجعل الصلاه وسیله إلى ذکر القلب و المقصود أشرف من الوسیله.

تفکّر ساعه خیر من عباده سبعین سنه. ریاض السالکین، ج۳، ص۳۷۰

… و انما اختلف لاختلاف مراتب التفکر و درجات المتفکرین و أنواع المتفکر فیه‏ … تفسیر صافی، ج۱، ص۴۰۹

امام رضا(ع) فرمودند: «لَیْسَ الْعِبَادَهُ کَثْرَهَ الصَّلَاهِ وَ الصَّوْمِ إِنَّمَا الْعِبَادَهُ التَّفَکُّرُ فِی أَمْرِ اللَّهِ عَزَّوَجَلَّ»، عبادت فقط به زیاد نمازخواندن و روزه‌گرفتن نیست، برترین عبادت، فکرکردن در امر و کارهای پروردگار است.

امیرالمؤمنین(ع) فرمودند: «إِنَّ التَّفَکُّرَ یَدْعُو إِلَى الْبِرِّ وَ الْعَمَلِ بِهِ»، فکرکردن انسان را به‌سمت خوبی‌ها و انجام کارهای خوب می‌کشاند. کافی، ج۲، ص۵۵


راه‌های نفی خواطر

خواطر تصورات و افکار پراکنده‌ای هستند که به ذهن انسان خطور کرده و انسان را از خطّ عبودیت و بندگی خارج می‌سازد.

خواطر از القائات شیطانی است که ذهن را به‌سمت عقاید باطل و باورهای غلط می‌کشاند! مراحل عالیه‌اش مانند شریک‌قائل‌شدن برای خداوند یا شک در عصمت انبیا و اوصیا، و سطح نازله‌اش مانند امراض روحی و روانی و عصبی مانند وسواس، شکاکی، فراموشی، بددلی و اضطراب.

برای دورکردن خواطر شیطانی و درمان بیماری خواطر یا به اصطلاح برای «نفی خواطر» ذکر از بهترین راه‌هایی است که افکار انسان را از خواطر شیطانی منزه و پاک می‏‌کند.

امام باقر(ع) فرمود: یک نفر خدمت رسول الله آمد و عرض کرد: یا رسول الله من منافق شدم! حضرت فرمود: نفاق سراغ تو نیامده وگرنه پیش من نمی‌آمدی. شیطان گاهی نمی‌تواند شما را در جنبه اعمال فریب دهد و از اعمال حسنه دور کند، پس از راه خطورات باطل وارد می‌شود تا ایمانتان را متزلزل کند! هرگاه چنین افکاری برایتان پدید آمد خدا را یاد کنید.

  • اذکار «لا حول و لا قوة الا بالله العلیّ العظیم» و «لا اله الا الله» و «سبحان الله» و «ذکر یونسیه (لا اله الا انت، سبحانک إنی کنت من الظالمین)» برای جهت نفی خواطر مؤثر است. کافی، ج۲، ص۴۲۴
  • بهتر است هر کدام از این اذکار را اربعین بگیرید، یعنی به‌مدت ۴۰ روز به‌تعداد حداقل هر روز «۱۰۰ مرتبه » یا «۱۰۰۰ مرتبه» ادامه دهید.
  • بهتر است ذکر «سبحان الله» و «ذکر یونسیه» در حال سجده باشد.

رسول الله فرمودند: کسی که روزی ۱۰۰ مرتبه بگوید «لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم»، خداوند ۷۲ بلا را از او دور می‌کند که کمترینش همّ و غمّ است. بحار، ج۹۰، ص۱۸۶


تمرکز در عبادت

بسیار مهم است که انسان در انجام عبادات تمرکز داشته باشد و حواس‌پرت نباشد. دستورات تمرکز فکر: (این دستورات شرعی نیستند ولی گفته شده که مؤثر هستند)

  • دستور چهل روزه؛ روز اول نقطه سیاهی را روی دیوار سفیدی بگذار و چهارزانو مقابل آن بنشین و پشتت را راست نگه دار، چشمانت را بدون پلک‌زدن دو دقیقه به آن خیره کن. روز دوم، سه دقیقه و همین‌طور هر روز یک دقیقه بیشتر تا چهل روز.
  • دستور یک ماهه؛ هر روز ۱۵ دقیقه به پشت بخواب و دست‌ها در دو طرف دراز و پاهایت کمی باز، بعد به یک نقطه از بدن مثل سر انگشت پا متمرکز شو، به‌طوری که حواست پرت نشود.
  • تا چهل روز، در یک اتاق کوچک بدون هیچ‌گونه تزیینات، عباداتت را انجام بدهید.

خلاصه کتاب تقویت حافظه؛ بخش سلف هیپنوتیزم

روش تقویت حافظه در سه مرحله:

درجه مقدماتی:

عمل اول: تلقین در حالت خلسه: خوابیدن سه مرحله دارد: بیداری و خلسه و خواب. انسان در حالت خلسه، تاثیرپذیری بیشتری دارد و با توجه به درجه تلقین‌پذیری افراد، یک مطلب باید بین ۲۰ تا ۴۰ روز در آن حالت تکرار شود.
بهتر است تلقین توسط ضبط صوت با صدای خودتان باشد و قبل از خواب یا قبل از بیداری آنرا گوش دهید.

عمل دوم: خوردن انگور: بعد از دو سه روز که از تلقین گذشت، به مدت ۵روز تا یک هفته، صبحانه و ناهار و شام فقط انگور بخورید. انگور ۲۰ خاصیت دارد، حافظه و اعصاب را تقویت می‌کند. خوب است انسان در دوماه انگور، فقط انگور بخورد!

عمل سوم: سلف هیپنوتیزم: بعد از آن دو مرحله، مرحله سلف هیپنوتیزم شروع می‌شود که دو قسمت دارد:

اول: یوکامودرا؛ که برای ضعف حافظه مثل آب روی آتش است! این عمل، بسیار آسان ولی مؤثر فوری است. حافظه را تقویت و بی‌خوابی را معالجه و کلیه اختلالات فکری، ناآرامی، تشویش، اضطراب و پریشانی را از بین می‌برد.

ریه را پر از هوا کنید و تا جایی که می‌توانید، نفس را حبس کنید، از چهل تا یک بشمرید و این کار را سه مرتبه تکرار کنید.

دوم: سلف هیپنوتیزم؛ این عمل، مرکب از سه حرکت است:

  • الف) شل‌کردن تمام بدن (رلکس شدن): اعضای بدن را مانند بدنی بی‌روح شل کنید؛
  • ب) بی‌حرکتی تمام بدن: وقتی بدن در آرامش کامل قرار بگیرد، روح نیز آرامش می‌یابد مانند ظرف آب. لذا هنگام عصبانیت باید گوشه‌ای نشست تا عصبانیت رفع شود؛
  • ج) گوش‌کردن به صدای تنفس بینی: به پشت دراز بکشید و به‌مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه به صدای نفس‌کشیدنتان گوش دهید.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *