احکام جامع کفاره و فدیه روزه ماه رمضان

توسط | خرداد ۱۹, ۱۳۹۶ | احکام روزه

اقسام کفاره روزه

احکام آیت الله سیستانی

احکام جامع کفاره بر اساس فتوای آیت‌الله العظمی سیستانی


موارد و مقدار و کیفیت پرداخت کفارات

کفاره افطار عمدی

کفاره افطار عمدی بر چه کسی واجب است؟

  • مربوط به کسی که در ماه رمضان عمداً روزه خود را باطل کرده است.

کفاره افطار عمدی چگونه باید پرداخت شود؟

  • در کفارۀ افطار عمد، انسان مخیر است که علاوه بر قضاکردن روزه‌ها:
    • یک بنده آزاد کند (که در این زمان وجود ندارد)؛
    • یا شصت روز روزه بگیرد (سی‌ویک روزش پیاپی)؛
    • یا شصت نفر فقیر را سیر کند یا به هر کدام ۷۵۰گرم طعام بدهد.
      • و نمی‌تواند مثلا به سی نفر ۱۵۰۰گرم طعام بدهد.

کفاره تأخیر

کفاره تأخیر بر چه کسی واجب است؟

  • کفارۀ تأخیر مربوط به کسی که:
    • در ماه رمضان بدون عذر روزه نگرفته (مثلا به مسافرت رفته) و قضای آن را تا سال آینده به‌جا نیاورده است.
    • در ماه رمضان به‌جهت عذری روزه نگرفته و پس از ماه رمضان عذرش برطرف شده؛ اما قضای روزه‌ها را تا سال آینده به‌جا نیاورده است.
  • کفاره تأخیر فقط مربوط به سال اول است، پس اگر شخصی قضای روزه را تا چند سال نگرفت، همان یک کفاره واجب است.
  • زمان واجب‌شدن کفاره تأخیر، ابتدای ماه رمضان سال آینده است؛ لذا پیش از آن زمان نمی‌توان آن را پرداخت کرد.

کفاره تأخیر چگونه باید پرداخت شود؟

  • انسان باید برای هر روز ۷۵۰گرم غذا به نیازمند بدهد (و سیرکردن کافی نیست)
  • کفاره تأخیر باعث ساقط‌شدن قضای روزه نمی‌شود.

فدیه سالانه

فدیه سالانه بر چه کسی واجب است؟

  • مربوط به کسی که در ماه رمضان مریض بوده و به‌جهت مریضی روزه نگرفته و مریضی‌اش تا ماه رمضان سال آینده طول کشیده است.

فدیه سالانه چگونه باید پرداخت شود؟

  • انسان باید برای هر روز ۷۵۰گرم غذا به نیازمند بدهد (و سیرکردن کافی نیست)
  • در فدیه سالانه، قضای روزه واجب نیست.

فدیه روزانه

فدیه روزانه بر چه کسی واجب است؟

  • این فدیه مربوط به گروه‌های زیر است:
    • پیرمرد و پیرزنی که روزه‌گرفتن برایشان سختی فوق‌العاده‌ای داشته باشد؛
    • شخصی که بیماری، احساس تشنگی فوق‌العاده برای او ایجاد می‌کند؛
    • خانم حامله‌ای که زایمانش نزدیک است (مثلا در ماه نهم) و روزه برای خودش یا فرزندش ضرر دارد؛
      • اگر زایمانش نزدیک نیست و روزه‌گرفتن برایش ضرر دارد، حکم مریض را دارد.
    • خانمی که بچه شیر می‌دهد و روزه‌گرفتن برای خودش یا فرزندش ضرر دارد و راه دیگری برای سیرکردن بچه ندارد.

فدیه روزانه چگونه باید پرداخت شود؟

  • در فدیه روزانه انسان باید:
    • برای هر روز ۷۵۰گرم غذا به نیازمند بدهد (و سیرکردن کافی نیست).
    • در مورد پیرمرد و پیرزن و مریضی تشنگی، قضای روزه‌ها واجب نیست.
    • در مورد خانم باردار و خانمی که بچه شیر می‌دهد، قضای روزه‌ها واجب است.

روش محاسبه و پرداخت مدّ طعام

یک مُدّ طعام یعنی «۷۵۰گرم غذا»، هر غذایی مانند: گندم، جو، نان، برنج، ماکارونی و…

شخصی که می‌خواهد پول ۷۵۰گرم را به فقیر بدهد، باید مطمئن باشد که وی معادل این پول را در مسیر غذایی مصرف می‌کند که کفاره بر اساس آن حساب شده است.

مثلاً: من هشت مُدّ طعام (= ۶ کیلوگرم) کفاره باید بپردازم. بر اساس نان حساب می‌کنم، می‌شود ۱۲ هزارتومان. حال نمی‌توانم با این ۱۲ هزارتومان مثلاً ۲ کیلو برنج بخرم و به نیازمند بدهم؛ زیرا وظیفه‌ام پرداختِ ۶ کیلو بود، نه ۲ کیلو! پس اگر ۱۲ هزارتومان را به فقیر می‌دهم، باید به او بگویم به‌مقدار ۱۲ هزارتومان (از همین پول یا سایر پول‌های خودش) به‌نیابت از من نان بخرد.

چرا مبلغ کفاره دفاتر و خیریه‌ها متفاوت است؟

همان‌طور که گفته شد، کفاره یعنی ۷۵۰ گرم طعام. حال دفاتر مراجع تقلید و خیریه‌ها با توجه به نوع طعامی که برای فقرا مدّنظر دارند، هزینۀ تهیه و پخش این ۷۵۰ گرم بین نیازمندان را محاسبه می‌کنند و بر همان اساس مبلغی را دریافت کرده و به وکالت از شما به‌دست فقرا می‌رسانند.

منبع: المسائل المنتخبة، منهاج الصالحین، توضیح المسائل جامع

۰ دیدگاه

ارسال دیدگاه

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *