خانه » سبک زندگی برتر » رشد و رکود » خَلق و خُلق؛ صورت ظاهری و باطنی

خَلق و خُلق؛ صورت ظاهری و باطنی

خَلق: صورت ظاهری
خُلق: صورت باطنی

خُلق، هیئت نفسانی راسخ که با وجودش، افعال به سهولت بدون نیاز به فکر و اندیشه سر بزند. حال اگر افعال حسنه از آن سر بزند، می‌شود خلق حسن و اگر افعال سیئه سر بزند، می‌شود خلق سیّئ.
خلق غیر از فعل است، ممکن است شخصی به‌جهت مانعی، بذل و بخشش نداشته باشد ولی سخاوتمند باشد و بالعکس.

حسن صورت ظاهری، وابسته به حسن چشم و بینی و…؛ حسن باطن هم وابسته به اعتدال ارکان اربعه: علم (برای ادراک حق و باطل)، غضب، شهوت و عدل (اعتدال قوه غضب و شهوت). غضب و شهوت باید در اختیار عقل باشد نه نفس.

غضب، مانند سگ شکاری که باید حمله‌اش به سمت شکار، بر اساس اشاره صیاد باشد نه هیجان نفس.
اعتدال قوه غضبیه موجب شجاعت؛ افراطش موجب تهوّر؛ تفریطش موجب جبن است.
اعتدال قوه شهوانیه موجب عفت؛ افراطش موجب شره؛ تفریطش موجب خمود.

ثمره علم، حکمت. «یُؤْتِی الْحِکْمَهَ مَنْ یَشاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَهَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً» بقره۲، آیه۲۶۹

پس اصول اخلاق حسنه: حکمت، شجاعت، عفت، عدل.

منبع: الاخلاق، سید عبدالله شبر

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *